Eolas Fúinn
Cuirimid ar a súile dár scoláirí i gColáiste Chamuis gur teanga bheo í an Ghaeilge san áit is nádúrtha ina bhfuil an teanga, sa Ghaeltacht, ar mór idir í mar láthair don teanga agus an seomra ranga. Fanann na scoláirí ar lóistín i dtithe ina labhartar an Ghaeilge mar ghnáth-theanga laethúil agus caitear leo mar bhaill chlainne. Ar an gcaoi seo tumtar na scoláirí i ngnáthshaol laethúil na Gaeltachta ina mbaill ghníomhacha den phobal speisialta teanga sin.
Buntáistí Choláiste Chamuis
- 45 bliain taithí
- Áiseanna den scoth
- Foireann cháilithe, dhíograiseach, thiomanta, fhuinniúil
- Mná tí agus tithe lóistín den scoth
- Filleann scoláirí agus múinteoirí bliain i ndiaidh bliana; leanann an traidisiún le clann iarscoláirí ag teacht anois.
- Clár cuimsitheach siamsaíochta – foghlaim i ngan fhios
- Curriculum nua-aimseartha
- Imeachtaí Speisialta
- Sárchúrsa Gaeltachta, áit a bhfaightear an teanga bheo
- 50% de mharcanna na hArdteiste ar an teanga bheo (idir scrúdú cainte agus chluastuiscint)
- Riail na Gaeilge: tumadh teanga … modh cumasach foghlama
- Feabhas suntasach scríofa agus labhartha
- Na modhanna múinteoireachta idirghníomhacha is fearr
- Béim ar an nGaeilge bheo
- Líofacht shuntasach ag deireadh do chúrsa
- Obair Foirne
- Scileanna Ceannaireachta
- Forbairt phearsanta mar dhuine
- Scileanna sóisialta
- Maireachtáil le daoine – comhthuiscint agus comhoibriú le daoine eile
- Béim ar rannpháirtíocht chuile scoláire
- Grá agus tiomantas don Ghaeilge
- Traidisún beo na Gaeilge sa nGaeltacht
- Tuiscint ar chultúr na Gaeilge agus na Gaeltachta
- Tuiscint ar Fhéiniúlacht
- Bród as d’oidhreacht féin
- Áilleacht Chonamara
- Castáil ar dhaoine nua ó chuile chineál cúlra
- Tuiscint agus bród as do fhéiniúlacht Éireannach
- Coibhneas íseal foirne/scoláire
- Detox digiteach
- Chuile dhuine sona sásta slán sábháilte le sár-Ghaeilge
- Saoire agus Saoirse in aer úr Chonamara
An Ghaeilge
Cuireann scoláirí Choláiste Chamuis eolas ar an nGaeilge san áit a bhfuil sí beo beathach ó lá go lá, sa nGaeltacht, ar mór idir í agus comhthéacs an tseomra ranga. Fanann siad i dtithe Gaeltachta le linn cúrsaí agus caitear leo mar bhaill den teaghlach. Tríd an lántumadh teanga seo i saol laethúil na Gaeltachta féachtar ar na scoláirí mar bhaill de phobal na Gaeilge.
Tuigimid i gColáiste Chamuis de bharr na mblianta fada ag teagasc na Gaeilge gurb é an lántumadh teanga an bealach is fearr agus is éifeachtaí le teanga a fhoghlaim, agus cruthaíonn an taighde idirnáisiúnta an méíd sin. Bímid ag súil leis go labhróidh ár gcuid scoláirí Gaeilge i gcónaí le linn imeachtaí uilig ár gcúrsaí. D’fhonn is go mbaine ár gcuid scoláirí an lántumadh teanga seo amach, agus go mbaine siad an buntáiste is fearr is féidir as a gcúrsa linn, tá riail teanga againn a éilíonn gurb í an Ghaeilge amháin a labhraíonn siad le linn cúrsaí.
Cuidíonn an lántumadh teanga seo go mór le scoláirí atá ag staidéar don Ardteist. Anois agus 50% de mharcanna na hArdteiste ar an teanga labhartha bheo (idir scrúdú cainte agus chluastuiscint) agus c.30% eile ar scileanna teanga scríofa, baineann scoláirí níos mó tairbhe ná riamh as freastal ar shárchúrsa beo sa Ghaeltacht. Sin an cineál cúrsa d’ardchaighdeán a bhíonn againn i gColáiste Chamuis. Mar sin, tharla go bhfuil 80% de na marcanna ag baint le gné na teanga san Ardteist, is tábhachtaí anois ná riamh é go mbeadh líofacht Ghaeilge ag na scoláirí agus go mbeidís muiníneach as a gcuid scileanna teanga sa nGaeilge.
Baineann scoláirí Choláiste Chamuis líofacht shuntasach amach le linn ár gcúrsaí agus bíonn siad an-bhródúil as an éacht sin. Is é an rud is tábhachtaí faoin gcur chuige lántumadh teanga seo nach é amháin gurb é an cleachtas is fearr é, ach go bhfuil sé feicthe againn arís agus arís eile le 45 bliain go n-oibríonn sé agus dá réir sin go mbaineann ár gcuid scoláirí taitneamh agus tairbhe araon as an seal a chaitheann siad linn.
Stair
Bhunaigh Gearóid Denvir Coláiste Chamuis sa bhliain 1973, le 52 scoláire, beirt mhúinteoirí agus 10 dteaghlach Gaeltachta a bhí sásta dul sa seans leis an togra nua. Cuimhnítear le gean ar na scoláirí sin agus iad ag rothaíocht siar is aniar bóithre Chamuis i chuile chineál aimsire i mí Lúnasa 1973. D’fhill 37 de na scoláirí sin an bhliain dár gcionn agus bhí scéal rathúil Choláiste Chamuis ag scaipeadh de réir a chéile. D’fhás líon na scoláirí a bhí ag freastal ar an gColáiste bliain i ndiaidh bliana agus cuireadh tús le cúrsa nua do mhí Iúil i 1978. Bhí ag éirí chomh maith linn gur osclaíodh ionad nua in An Tulach i 1985. Chuaigh Máire Denvir le bainistíocht lánaimseartha an Choláiste i 1987 agus osclaíodh ionad nua eile i Ros a’ Mhíl i 1992.
Bhí an Coláiste ag fás i gcónaí agus éileamh ag scoláirí agus ag a gcuid tuismitheoirí ar ár gcuid cúrsaí agus bhí gá le forbairtí nua le freastal ar an éileamh sin. Beartaíodh ar ionad nua saintógtha le háiseanna nua-aimseartha den scoth do chúrsaí samhraidh Gaeilge a dhéanamh i Ros a’ Mhíl. Osclaíodh Céim 1 de Theálta na hÓige i 2000 agus Céim 2 i 2009. I measc ár gcuid áiseanna i dTeálta na hÓige (agus sna hionaid i gCamus agus in An Tulach) tá: halla mór, seomraí ranga leis na háiseanna teagaisc is nua-aimseartha, cúirteanna agus páirceanna imeartha.
Freastalaíonn Coláiste Chamuis ar c.1,700 scoláire ó chuile cheard in Éirinn ar na 10 gcúrsa a bhíonn againn agus cuireadh “Fáilte Chroíúil na Gaeltachta” roimh c.70,000 scoláire in imeacht na mblianta. Ba phribhléid dúinn riamh, agus is ea i gcónaí, a chur ar a súile dár gcuid scoláirí gur teanga bheo í an Ghaeilge. Mar a deir mana an Choláiste: “Is fiú agus is féidir”.
Tá tiomantas mhuintir Denvir do thraidisiún Choláiste Chamuis bailithe ar aghaidh chuig an dara glúin agus iadsan páirteach go dlúth anois in imeachtaí uilig an Choláiste.
Ár bhfoireann
